Vasiyetname ile miras bırakmak, kişinin vefatından sonra
malvarlığını kendi belirlediği kişilere devretmek için hukuki geçerliliği olan
bir yoldur. Türkiye’de Medeni Kanun çerçevesinde düzenlenen vasiyetnameler,
mirasçılar arasında adil bir paylaşım sağlama ve kişinin iradesini yerine
getirme amacıyla yapılır. İzmir Avukat Merve Üstündağ, miras hukuku kapsamında
vasiyetname düzenlenmesi ve iptali konularında müvekkillerine hukuki
danışmanlık sunmaktadır.
Bir vasiyetname, bir kişinin ölümünden sonra malvarlığını nasıl paylaştırmak
istediğini belirttiği yazılı bir belgedir. Kişi, yasal mirasçılar dışında da
bazı kişilere ya da kurumlara malvarlığını bırakabilir. Vasiyetname, miras
paylaşımının sağlıklı bir şekilde yapılmasını sağlarken, aynı zamanda
mirasçılar arasında olası anlaşmazlıkların önüne geçilmesine yardımcı olur.
Türk hukukunda üç tür vasiyetname bulunur: el yazısıyla vasiyetname,
resmi vasiyetname ve sözlü vasiyetname. El
yazısıyla vasiyetname, kişinin kendi el yazısıyla düzenlediği, tarih attığı ve
imzaladığı bir belgedir. Resmi vasiyetname ise noter ya da sulh hakimi
huzurunda yapılır ve iki tanığın imzası gereklidir. Sözlü vasiyetname ise
yalnızca olağanüstü durumlarda ve iki tanık huzurunda yapılır.
Bir vasiyetnamenin geçerli olabilmesi için yasal düzenlemelere uygun şekilde
yapılması gerekmektedir. Vasiyetnamenin geçerliliği için belirli şekil
şartlarının yerine getirilmiş olması şarttır. Bu şartlara uyulmaması durumunda
vasiyetname geçersiz sayılabilir.
Vasiyetname düzenleyecek kişinin, 18 yaşını doldurmuş ve akıl
sağlığının yerinde olması gerekmektedir. Bu şartlar, kişinin
iradesinin serbestçe oluşabilmesi için büyük önem taşır. Akıl sağlığı yerinde
olmayan bir kişinin yaptığı vasiyetname, mirasçılar tarafından iptal davasına
konu olabilir.
Vasiyetnamede şekil şartları oldukça önemlidir. El yazısıyla yapılan
vasiyetnamede, belgenin kişinin kendi el yazısıyla düzenlenmiş, tarih atılmış
ve imzalanmış olması gerekmektedir. Resmi vasiyetname ise noter huzurunda iki
tanığın varlığıyla düzenlenir. Şekil şartlarına uyulmayan vasiyetnameler
geçersiz sayılabilir.
Vasiyetnamenin iptali, bazı durumlarda yasal mirasçılar
tarafından talep edilebilir. Geçersiz bir vasiyetnamenin iptali, miras
hukukunda önemli bir yer tutar ve vasiyetin içeriğine veya hazırlanış şekline
göre değişiklik gösterebilir.
Vasiyetnamenin iptali için açılan davalarda çeşitli gerekçeler sunulabilir.
Örneğin, vasiyetname düzenlenirken kişinin akıl sağlığının yerinde olmadığı
veya baskı altında vasiyetnameyi hazırladığı iddia edilebilir. Ayrıca, şekil
şartlarına uyulmadan hazırlanan bir vasiyetname de iptal edilebilir.
Vasiyetnamenin iptali için dava açma süresi, vasiyetnamenin
açılmasından itibaren bir yıl olarak belirlenmiştir. Eğer davacı,
iptale konu olayları sonradan öğrenmişse, bu öğrenme tarihinden itibaren bir
yıl içinde dava açılmalıdır.
Vasiyetname düzenlemek isteyen kişilerin yasal gereklilikleri göz önünde
bulundurarak hareket etmesi önemlidir. Doğru ve geçerli bir vasiyetname,
kişinin iradesinin ölümünden sonra tam anlamıyla yerine getirilmesini sağlar.
Vasiyetnamenin hukuki geçerliliğini sağlamak için profesyonel destek almak,
işlemlerin sorunsuz ilerlemesine yardımcı olacaktır.
